Związek Literatów Polskich jest zawodową organizacją pisarzy. Jego członkowie, w swojej twórczości i działalności, nawiązują do humanitarnych tradycji myśli ogólnoludzkiej, które w kulturze polskiej zawsze były zespolone z troską o dobro kraju i narodu. Kontynuacja tych tradycji oraz wszechstronny rozwój współczesnej literatury polskiej stanowią przedmiot starań i pracy wszystkich członków i władz Związku Literatów Polskich.
Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie
08 grudnia uczcimy pamięć Jerzego Pleśniarowicza – poety, tłumacza literatury słowiańskiej, reżysera teatralnego i radiowego, wieloletniego kierownika literackiego rzeszowskiej sceny. Czytanie aktorskie sztuki Pleśniarowicza pt.
Panna Młoda z „Wesela”. Wanda Siemaszkowa – czytanie aktorskie w reż. Sławomira Gaudyna, które będzie można zobaczyć ONLINE, to część obchodów 100. rocznicy jego urodzin. Początek o godzinie 18:00 !
Czytanie aktorskie sztuki Panna Młoda z „Wesela” ma podwójną moc. Po pierwsze przypomina osobę i dokonania legendarnego już kierownika literackiego, po drugie jest kolejnym ukłonem w stronę patronki Wandy Siemaszkowej. Dla teatru, który przynajmniej do Świąt Bożego Narodzenia pozostanie zamknięty dla publiczności, to także okazja do choćby wirtualnego spotkania z Widzem Czytanie będzie dostępna na platformie YouTube:
www.youtube.com/TeatrSiemaszkowej
Wydarzenie realizowane jest w ramach Przestrzenie Sztuki Rzeszów pilotażowego programu powołania ogólnopolskich, interdyscyplinarnych centrów kultury, rozwijanego pod auspicjami Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Instytut Muzyki i Tańca
(R)
„Niech nas zapamięta potomny i w historii ślad zostawi”. Jan Cozac
Jubileusz Dziennika Literackiego to szczególna okazja do tego, aby spojrzeć wstecz na to, co osiągnęliśmy dzięki publikacjom. Jest to czas zarezerwowany na wspomnienia radosnych chwil oraz rozwiązanych problemów. To czas na podziękowanie sobie nawzajem za rozwój naszej twórczości. Prowadzę ten "okręt" z dobrocią w sercu dla ludzi, którzy chcą pisać i czegoś się nauczyć, ale niekiedy z ludźmi bywa tak, jak z ich poezją - są tacy, o których można powiedzieć, że w pisaniu poezji czują się jak ryba w wodzie, a ich aktywność często wykracza poza warsztaty. Trafiali się tacy, którzy próbowali zburzyć to, co z mozołem buduję, lecz to im się nie udało.
Swojej pasji poświęcam naprawdę sporo czasu, zajmuję się komentarzami, korektą i moderacją. Portal „E-Literaci” to warsztat literacki, tutaj, dzięki "znawcom", szlifujemy swoje utwory. Poszukuję od lat, chociaż nie jestem z wykształcenia polonistką, interesujących wierszy, ciekawej prozy, a przy tym odkrywam autorów - to pasjonujące i pouczające zajęcie. Nauczyli mnie tego śp. państwo Jacek i Anna Kajtochowie z Krakowa, którzy przede wszystkim wpoili we mnie wiarę w siebie i przekonanie, że tylko cierpliwość i wyrzeczenia mogą przynieść prawdziwe owoce. Tymi owocami są książki, zeszyty literackie, antologie wydane dla ponad 120 autorów. Najlepsi autorzy są nagradzani i wyróżniani.
Mamy tutaj nauczycieli, lekarzy, prawników, socjologów, artystów i aktorów. W dorobku literackim użytkowników znajdujemy wiele wydań poezji drukowanej. Bycie poetą to osobliwa formuła, dlatego zachowuję dystans do nazywania siebie poetką. Wolę mówić, że piszę, czytam, wyszukując głębokie treści, myśli twórcze, które znacznie poszerzają horyzonty i pozwalają na poznanie smaku prawdziwego sukcesu. To wszystko dzisiaj zawdzięczam dzięki podjętej ad hoc decyzji założenia portalu dziesięć lat temu.
Odbyłam wiele podróży związanych z charakterem pracy, które ukształtowały moją osobowość. Jestem bardzo wyczulona na wsłuchiwanie się w słowo i zachowanie każdej poznanej osoby w kraju czy za granicą, wszystko to usadawiam głęboko w sercu. Bywa rotacja użytkowników portalu z różnych przyczyn, ale jednego jestem pewna, że każdy czegoś się tutaj nauczył. Najmłodsza autorka - debiutantka ma obecnie 8 lat i jest to moja wnusia Nikola Mazurkiewicz z Redditch, zaś najstarsza wiekiem i stażem to Jadwiga Pławik z Łodzi. Pytają mnie nieraz użytkownicy, kiedy sypiam. Widząc efekty mojej pracy, odpowiadam, że między wierszami. Wybieram momenty, kiedy prąd jest tańszy, ból kręgosłupa mniejszy albo kiedy cukrzyca do spania nie zmusza. Nie jest łatwo prowadzić portal internetowy bez dotacji i tu też nie zasypiam gruszek w popiele, staram się o środki, ale łatwo nie jest.
Ktoś kiedyś powiedział, że pismak to żaden zawód, na co dzień jest nierozpoznawalny, ale to przecież on wciela się w życiowe role bez fałszu. Nie tak dawno temu poetów wsadzano do więzień i zabijano z powodu ich twórczości. Sama przeżyłam coś podobnego - zostałam oskarżona za wiersz o prostytutce, co znaczy, że poezja nabiera znaczenia, walczy o prawdę, kiedy dzieje się coś złego. Kiedyś zwracano uwagę na to, żeby znajomość poezji, choćby pobieżna, była wyznacznikiem statusu społecznego. Nie zgadzam się z twierdzeniem, że "poezja jest już passe", bo to ona jak dzielny wojownik potrafi przetrwać niejedną nawałnicę historii. Tylko że bez promocji nie ma siły przebicia nawet do zwykłego czytelnika. Dziennik nasz ma ogromną liczbę wizyt - 17,329,037!Są teksty czytane nawet 2641 razy! Samych wierszy jest opublikowanych ponad 40 000! Komentarzy - 1042964, postów Shoutbox'ie - 10571, postów na forach – 7982,fotografii w galerii – 2451! My tutaj nie tworzymy dla laików i pieniędzy, lecz dla przyjemności czytania. Prowadzimy dyskusje, podajemy sugestie nad formą i wyrazistością treści. Jubileusz 10-lecia Dziennika Literackiego "E-literaci" 5
Jesteśmy dla siebie, by się dzielić codziennością, czytamy i się wzruszamy. Wychodzimy z Internetu także na spotkania realne z czytelnikiem, prowadzimy różnorodne działania promujące czytanie poezji. Mamy patronaty medialne. Prowadzenie dziennika literackiego nie jest takie łatwe, należy znać ustawy o prawach autorskich i dziennikarskich. Bywam jurorem na forach konkursowych, należę do kilku stowarzyszeń literackich.
Wszystkim Koleżankom i Kolegom po piórze dziękuję z całego serca za współpracę w redagowaniu i publikacje na łamach dziennika. Sądzę, że przez te lata udało nam się wydobyć niejedno słowo z lamusa i nadać mu całkiem nowe i piękne znaczenie. Dziękuję za wkład dziesięciolecia, za pisanie doniesień prasowych, artykułów, esejów, wywiadów, recenzji, sprawozdań literackich, opowiadań, wierszy. Specjalne podziękowanie należy się Jadwidze Bujak-Pisarek, Jadwidze Łowkis, Annie Przeździeckiej oraz Teresie Mirańskiej za aktywność i pomoc w moderacji serwisu.
Barbara Mazurkiewicz
Uczestnicy uroczystości, od lewej: Jan Pyrkosz – wójt gminy Radomyśl n. Sanem, Małgorzata Żurecka – prezes ZLP o. Rzeszów, Dominik Ćwik – poeta z Rzeszowa, Helena Staniek – córka rzeźbiarza, Jacek Bochniak – dyrektor szkoły w Rzeczycy Długiej. 
Pod pomnikiem od prawej: Jan Pyrkosz, Helena Staniek, Małgorzata Żurecka, Jacek Bochniak W tym roku, 26 listopada przypadła 165. rocznica śmierci Adama Mickiewicza. Z tej okazji odbyła się doroczna, tym razem skromna z powodu pandemii, uroczystość pod pomnikiem Wieszcza w Rzeczycy Okrągłej, niewielkiej wiosce w gminie Radomyśl nad Sanem, w powiecie stalowowolskim. Była to już dziesiąta rocznica spotkań w tym miejscu, organizowanych dla uczczenia Poety, ale także dla oddania hołdu twórcy tego niezwykłego monumentu, rzeźbiarzowi amatorowi Józefowi Kuczmanowi i mieszkańcom Rzeczycy Okrągłej, który ponad 60 lat temu w tak oryginalny (i wymagający wielkiego wysiłku) sposób zaakcentowali 100-lecie śmierci narodowego Wieszcza.
Dziesięć lat temu zauroczona pomnikiem i jego historią stalowowolska poetka, Małgorzata Żurecka, wówczas wiceprezes Stowarzyszenia Literackiego „Witryna” zainicjowała organizowanie uroczystości mickiewiczowskich w tym miejscu. Zaprosiła do udziału najbliższą szkołę podstawową, gminę, oraz stalowowolskie środowisko literackie. Pierwsze spotkanie pod hasłem „Zaduszki Mickiewiczowskie” odbyło się w 155-lecie śmierci Mickiewicza, 26 listopada 2010 roku. Pod pomnik przyszli uczniowie szkoły (pokonując pieszo dystans ok. 1 km), złożono kwiaty, nie zabrakło recytacji wierszy mistrza Adama.
Kolejne spotkania postanowiono odbywać w cieplejszej porze roku, przed wakacjami. Uczniowie pod kierunkiem pedagogów przygotowywali oryginalną oprawę uroczystości, poeci włączali się do recytacji utworów Mickiewicza i swoich, impreza zyskiwała popularność w środowisku. Pojawiały się akcenty lokalne – jedno ze spotkań poświęcono Józefowi Kuczmanowi, twórcy pomnika. Innym razem hołd wraz z Wieszczem odbierał syn rzeźbiarza, historyk sztuki pracujący (i mieszkający) na Wawelu prof. Kazimierz Kuczman, któremu Gmina Radomyśl nadał Honorowe Obywatelstwo.
Po dziesięciu latach od zainicjowania mickiewiczowskich spotkań wrócono jednorazowo do listopadowego terminu. W piątek, 27 listopada 2020 r. w samo południe pod rzeczyckim pomnikiem obecni byli przedstawiciele gminy, szkoły, środowiska literackiego oraz rodziny rzeźbiarza: Jan Pyrkosz – wójt radomyski, Teresa Lachowska – dyrektor Gminnego Centrum Kultury, Jacek Bochniak – dyrektor PSP w Rzeczycy Długiej, Helena Staniek – córka Józefa Kuczmana, Małgorzata Żurecka – prezes rzeszowskiego oddziału ZLP, Dominik Ćwik – poeta z Rzeszowa.
Złożono biało-czerwone wiązanki, zapalono znicze, odczytano ostatnie słowa Wieszcza. Po krótkiej wymianie wspomnień i refleksji zakończono kameralną uroczystość, z nadzieją, że w kolejnych latach mickiewiczowskie spotkania odzyskają swój dotychczasowy charakter święta przyciągającego zarówno dzieci i młodzież, jak i coraz większe grono mieszkańców gminy i literatów.
Anna Garbacz
Zapraszamy na uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej. Jerzy Pleśniarowicz - w setną rocznicę urodzin.
Wydarzenie odbędzie się 26 listopada 2020 r. o godz. 11:00. Stary Cmentarz przy ul. Targowej w Rzeszowie.
Szczegółowy program na plakacie.
Postanowieniem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Pana Andrzeja Dudy z dnia 1 września 2020 roku "Za zasługi w działalności na rzecz rozwoju i upowszechniania kultury" odznaczony został: Złotym Krzyżem Zasługi, nasz kolega Stefan Michał Żarów.
Gratulujemy!
Zarząd Oddziału ZLP w Rzeszowie
R
Zapraszamy do obejrzenia prezentacji przygotowanej z okazji obchodów Święta Niepodległości. Przedstawiamy wiersze patriotyczne poetki z Żarnowca – Marii Stefanik.
Recytują: autorka oraz uczniowie Zuzanna Florczak i Szymon Bril.
Link: https://youtu.be/xvwRFKGALQ4
W piśmie Zielone Karpaty ukazującym się w Kraju Zakarpackim na Ukrainie zostały zamieszczone wiersze twórców naszego Oddziału - Wacława Turka i Marka Petrykowskiego - w tłumaczeniu na język ukraiński przez naszą wspaniałą koleżankę Dorotę Jaworską, redaktor naczelną kwartalnika "Krynica", pisma wydawanego w języku polskim dla Polaków na Ukrainie.
Regulamin przyznawania Honorowej Nagrody Literackiej «Złote Pióro». ...>
Karta zgłoszenia ...>
Nasz kolega, pisarz Włodzimierz Kłaczyński został odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego - Brązowym Medalem “Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Wrzesień 2020 r.
Gratulujemy!
Zarząd Oddziału ZLP w Rzeszowie
R
W dniu 6 października 2020 roku, w 50 rocznicę śmierci wybitnego poety, Juliana Przybosia, zgromadzonych nad jego grobem w Gwoźnicy, aby oddać cześć jego pamięci, przywitało ciepło jesiennego dnia i słońce. Słońce, tak ważne dla artysty, obecne w jego twórczości w kształcie solarnego mitu, znalazło się też w cytacie, zapisanym na płycie nagrobnej:
Zamówiłem dla siebie stos
na ziemi u słońca.
Mowo, niesłowną jasność
ocal
Na znak, 1965
W ceremonii złożenia kwiatów oraz zapalenia zniczy na grobie poety w Gwoźnicy uczestniczyli: dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Marszałkowskiego w Rzeszowie, Robert Godek; sołtys Gwoźnicy, Piotr Kozdraś; członkowie Oddziału Związku Literatów Polskich w Rzeszowie: Adam Decowski, Mieczysław A. Łyp, Maria Stefanik; Małgorzata Pryć, była dyrektor Zespołu Szkół im. Juliana Przybosia w Gwoźnicy. (...)
Maria Stefanik
Fotorelacja M. A. Łypa
Dziedzictwo - 50-ta rocznica śmierci Juliana Przybosia.
Wprowadzenie Hanny Krupińskiej-Łyp, wiersze Uty Przyboś i poetów Oddziału ZLP w Rzeszowie poświęcone pamięci autora Śrub: Zdzisławy Górskiej, Mieczysława A. Łypa, Marii Stefanik, Bogdana Stangrodzkiego
i Stefana Żarowa.
Zapraszamy do zapoznania się z bogatym materiałem.
Zapraszamy do wzięcia udziału w 9 Narodowym Czytaniu, którego organizatorem jest UM w Rzeszowie i WiMBP w Rzeszowie. W tym roku cały program będzie zrealizowany online i dostępny na stronach internetowych – jak w informacji na plakacie.
Podkarpackie kapliczki - wystawa o takim tytule zagościła w Domu Polsko - słowackim w Bardejowie. Jej autor Wacław Turek pochodzi z Krosna. Jest utytułowanym fotografikiem. Pracy nad kolekcją ponad 200 zdjęć o kulcie świętych poświęcił aż 10 lat. Wszystkie fotografie dziś mają wartość etnograficzną. Słowacy z radością przyjęli wystawę pod swoje skrzydła, bo bardejowskich i krośnieńskich fotografików łączy talent i ogromna przyjaźń. Jedna z kapliczek znajduje się w wiosce Grab kolo Krempnej na Podkarpaciu. Wacław Turek uwielbia ją fotografować między innymi przez zmieniające się, wiejskie i sielskie tło. Tuż obok niej prowadzi droga z pastwisk i wodopoju do gospodarstwa, stąd atrakcyjne dla fotografa jest również to, co dzieje się w drugim planie.
Niedaleko - po drugiej stronie granicy - w słowackim miasteczku Bardejów, a dokładnie w Domu Polsko - Słowackim, gościła wystawa Wacława Turka. To krośnieński fotograf - kapliczki uwieczniał około 10 lat. Fotografował je w czterech porach roku, zawieszone na drzewach, domach, stojące na słupach, murkach. Za nimi przemierzał drogi i bezdroża, kolejne wioski. Po drodze było mu też do Bardejowa, bo tu ma przyjaciół fotografików, zaprzyjaźnionych z krośnieńskim klubem.
Kanwą do rozmowy i wymiany fotograficznych doświadczeń tym razem były zabytki bardejowskie i wspomnienia związane z pracą wokół tej wystawy. Wacław Turek - jest prezesem Fotoklubu przy Regionalnym Centrum Kultur Pogranicza w Krośnie. Jego wystawa Podkarpackie kapliczki prezentowana była w Australii, Finlandii, Polsce, na Litwie, Słowacji, Węgrzech, Ukrainie. Jest również poetą. W jednym ze swoich tomików poezji "Wino darowane ptakom" w wierszu "Z zapisków wędrowca" tak pisze o kapliczkach: "dzielę troski zamyślonych świątków nie nękanych przeze mnie zbędnymi prośbami... Starzeję się powoli obrośnięty jarzmem niespełnionych nadziei... Przeglądając chwile dni wyczerpanych łagodnieję w cieniu przydrożnych kapliczek".
"Aktualności" TVP3 Rzeszów
reportaż
W dniu 23 sierpnia br. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” Ziemia Przemyska świętował 40. rocznicę powstania związku. Podczas tej uroczystości spotkała mnie bardzo miła niespodzianka. Staraniem związku przyznano mi odznaczenie państwowe „MEDAL STULECIA ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI”. W imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej dekoracji dokonał Dyrektor Generalny Urzędu Wojewódzkiego p. Marian Zaborniak. Otrzymałam również pamiątkowy medal okolicznościowy z okazji 40. rocznicy powstania związku.
Jest to dla mnie wielkie wyróżnienie i ogromny zaszczyt, wyraz uznania za wieloletnią współpracę z NSZZ „Solidarność” – głównie uhonorowanie mojej twórczości literackiej m.in.: wydanych tomów poezji, inicjowania artystycznych programów poetyckich, występów podczas uroczystości patriotyczno – religijnych, spotkań z młodzieżą szkolną, sukcesów w Ogólnopolskich Konkursach Poetyckich.
Teresa Paryna
Fotorelacja
Zarząd Województwa Podkarpackiego przyznał indywidualne i zbiorowe doroczne nagrody za całokształt działalności oraz za szczególne osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania kultury, ochrony dziedzictwa narodowego „Artystyczny Znak Podkarpacia” (Uchwała Nr 167/3532/20 Zarządu Województwa Podkarpackiego z dnia 16 czerwca 2020 r. w sprawie przyznania nagród).
W tym roku uhonorowano 12 osób i 5 zespołów, wręczono również dwa stypendia.
Wśród nagrodzonych za całokształt działalności jest nasz kolega, pisarz pochodzący z Mielca Włodzimierz Kłaczyński, autor wielu powieści związanych z regionem Podkarpacia. Uroczysta gala wręczenia nagród odbyła się 30 czerwca 2020 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie, z zachowaniem ścisłych rygorów sanitarnych związanych z pandemią koronawirusa.
Podczas gali nagrodzonym gratulował przedstawiciel Zarządu Województwa Stanisław Kruczek oraz Robert Godek, dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWP.
Serdecznie gratulujemy koledze otrzymanej nargody!
Zarząd Oddziału ZLP w Rzeszowie
Włodzimierz Kłaczyński i Małgorzata Żurecka przed siedzibą Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie, 30.06.2020 r.
Z niedosytu wieczornej ciszy,/ sen zaprosił na ucztę wiersz - tak Bogdan Stangrodzki zaprasza na wieczorną poetycką ucztę w wierszu "Poetka we śnie". Wierszu, który zamieszczony został w almanachu poetyckim "Wiersze znad Sanu". Na ile jest to zaproszenie reprezentatywne dla 16. twórców obecnych w almanachu - w tym jednego, który wybrał formę aforyzmu? Na ile znamienne dla kilkudziesięciu utworów w nim zamieszczonych?
Mirosław Osowski, który zamiast wierszy zaproponował wieńczące ten zbiór aforyzmy, jest nie tylko wydawcą almanachu, ale także jego spiritus movens, inicjatorem przedsięwzięcia i założycielem Stalowowolskiego Klubu Literackiego, który zrzesza poetów prezentujących się na kartach almanachu.
Każda nowa inicjatywa, promująca działania twórcze w środowisku, jest niezwykle cenna, tym bardziej jeśli nie jest kolejną formą prezentacji znanych już i posiadających pewien status twórców, ale obok nich daje szansę twórcom niemającym takiego dorobku, którzy nie posiadają wydanych zbiorków, nie mieli za wiele okazji, by zaprezentować się jako twórcy. Mirosław Osowski, członek rzeszowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich, potrafił zjednać dla tej nowej inicjatywy sporą ilość twórców, wśród których znaleźli się także inni członkowie ZLP - Małgorzata Żurecka, Bogdan Stangrodzki i Ryszard Mścisz, jak również poeci związani kiedyś lub obecnie ze Stowarzyszeniem Literackim "Witryna" w Stalowej Woli: Elżbieta Ferlejko, Mirosław Grudzień, Jacek Kotwica, Marta i Grzegorz Męcińscy, Andrzej Moskal i Wiktoria Serafin. Na łamach almanachu prezentuje się jednak - z mniejszą lub większą ilością wierszy - spora grupa twórców, którzy nie mieli wielu okazji, by zaprezentować swój dorobek: Henryk J. Giecko, Hiacynt Górnicki, Marta Sienkiewicz, Dariusz Sienkiewicz i Beata Wermińska.
Taki stan rzeczy powoduje, że almanach jest zróżnicowany tematycznie i formalnie: znajdziemy tu wiersze dla dzieci (Marta Sienkiewicz), utwory będące apologią natury, zwłaszcza lokalnej (Henryk J. Giecko i Hiacynt Górnicki) czy zrodzone z filozoficznej refleksji nad życiem (Andrzej Moskal). Można powiedzieć, że część twórców zaproponowała utwory bardziej jednorodne tematycznie, inni zaś bardziej zróżnicowane zestawy wierszy. Pod względem formalnym także poezja w almanachu balansuje między tradycyjnym a bardziej nowoczesnym wzorcem rytmicznym i formą wiersza. Dopełnia owej różnorodności zaś wieńczący zbiorek zestaw aforyzmów Mirosława Osowskiego.
Świat nie jest,/ świat się wiecznie zaczyna - pisze w "Przybosiowskim" wierszu "Gwoźnica" Marta Męcińska. Zapewne nie tak wielu autorów almanachu podąża twórczą drogą wybitnego poety Awangardy Krakowskiej, ale ta formuła twórcza zdaje się im przyświecać. Na nowo, po swojemu podejmują wszak znane, popularne motywy, opisują bliską sobie (nie tylko nadsańską) rzeczywistość. Słowa są niczym dźwięki, z których "czyjeś dłonie złożą partyturę" - jak w swoim wierszu *** (w ukryciu wysłuchasz) napisał Hiacynt Górnicki. Warto zapoznać się z tymi utworami, odkryć jak czynią to twórcy almanachu "Wiersze znad Sanu". Ta obiecująca inicjatywa Mirosława Osowskiego przyniosła niezły efekt - wypada wierzyć, że będzie zalążkiem czegoś bardziej trwałego, co zaowocuje nie tylko kolejnymi almanachami, ale także innymi przedsięwzięciami, formami działania.
___________________Ryszard Mścisz
Choć czas nie sprzyja organizowaniu imprez czytelniczych nasza biblioteka nie zrezygnowała z ich prowadzenia, a jedynie zmieniając ich formę przeniosła je do świata wirtualnego. Okazuje się, że i tego typu wydarzenia mają swą wartość kulturotwórczą i cieszą się zainteresowaniem czytelników, zwłaszcza gdy podejmują tematykę regionalną lub prezentują znane w regionie osoby.
Niewątpliwą gratką dla mieszkańców naszej gminy, a zwłaszcza miłośników poezji, było zorganizowanie w sieci spotkania autorskiego z tutejszą poetką Marią Stefanik. Pełna relacja ze spotkania
Wiekowy Związek Literatów Polskich
Historia Związku Literatów Polskich jest bardzo burzliwa i ma za sobą wiele zwrotów, będących najczęściej pochodną przemian politycznych. Za jego początki należy uznać założenie 14 maja 1920 roku Związku Zawodowego Literatów Polskich. Dokonało się to z inicjatywy Stefana Żeromskiego podczas Zjazdu Literatów Polskich w Warszawie. Do 1935 roku była to federacja niezależnych stowarzyszeń literackich - od roku 1928 nieformalnie kierowanych przez zarząd związku warszawskiego.
Po okresie okupacji reaktywowany został w roku 1944 na Walnym Zebraniu w Lublinie, choć praktycznie była to już nowa organizacja. Prezesem Tymczasowego Zarządu został Julian Przyboś. Obecną nazwę związku przyjęto w styczniu 1949 roku na IV Zjeździe Literatów Polskich w Szczecinie, kiedy na kilka lat nastał w literaturze polskiej okres socrealizmu. W obrębie ZLP nie brakowało różnych sprzeczności, tendencji rozłamowych - bardzo widoczne były one w latach 60. Na nadzwyczajnym zebraniu Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich w roku 1968 - po wystawieniu "Dziadów" Kazimierza Dejmka - przyjęto napisaną przez Andrzeja Kijowskiego rezolucję pisarzy polskich przeciwko cenzurze, potępiając politykę kulturalną PRL.
Spora część członków Związku Literatów Polskich wyznawała z czasem poglądy opozycyjne, nie brakowało wśród jej członków ideowych różnic i sporów. Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku został on zawieszony, zaś w roku 1983 rozwiązany na mocy międzywojennego prawa o stowarzyszeniach. Pod koniec tego roku jednak, z inicjatywy władz, część członków rozwiązanego Związku Literatów Polskich zarejestrowała nowy związek pod tą samą nazwą.
Po 1989 roku ZLP działa już na nowych zasadach - jako związek samorządny i samofinansujący się. Po reaktywacji odbudowano jego strukturę organizacyjną. Obecnie oddziały związkowe działają we wszystkich miastach wojewódzkich.. Zrzesza on ponad 1300 członków. Jego prezesami byli kolejno: Halina Auderska, Wojciech Żukrowski i Piotr Kuncewicz. Obecnie funkcję tę pełni Marek Wawrzkiewicz.
Mimo trudnych realiów finansowych i dość skromnych możliwości Związek Literatów Polskich prowadzi bogatą działalność wydawniczą, inicjuje wiele imprez o charakterze literackim, sesji naukowych i rozmaitych przedsięwzięć o wymiarze ogólnopolskim, regionalnym i lokalnym. Dorobek Związku Literatów Polskich tworzą także jego twórcy dzięki swoim indywidualnym dokonaniom.
Spory wkład do tego dorobku wniósł Oddział w Rzeszowie, którego obecnym prezesem jest Małgorzata Żurecka. Rozpoczął on działalność 26 listopada 1967 roku, a jego pierwszym, historycznym prezesem był Jerzy Pleśniarowicz.
Ryszard Mścisz
Zapraszamy do zapoznania się z nową zakładką "Zapis 2020", w której prezentujemy wiersze poetów związane z obecnym czasem Pandemii.
Edyta Pietrasz w Podkarpackim Salonie Literackim
5 marca br. o godz. 17.30 Klub Turkus w WDK w Rzeszowie gościł poetkę młodego pokolenia Edytę Pietrasz z Baryczki, członkinie ZLP w Rzeszowie. Było to spotkanie z cyklu Podkarpacki Salon Literacki. Spotkanie rozpoczęło się serdecznym powitaniem przez gospodarzy Panią dyr. Małgorzatę Hołowińską oraz Danutę Pado.
Wśród bardzo licznie przybyłych gości znajdowali się członkowie ZLP Adam Decowski i Celina Depa a także Stanisław Dworak prezes RSTK w Rzeszowie wraz z liczną delegacją. Swoją obecnością zaszczycił również dr. Antoni Chuchla sekretarz Gminy Niebylec wraz z małżonką oraz dyr. GOK w Niebylcu Agnieszka Cynar a także pracownicy. Liczną reprezentację gości z Gminy Niebylec zamyka delegacja grona pedagogicznego z Szkoły Podstawowej w Gwoźnicy
Górnej.
Wieczór z poezją Edyty Pietrasz to podsumowanie dotychczasowej twórczości poetki. Wiersze wybrane prezentowała Danuta Pado jak i sama poetka. O oprawę muzyczną zadbał Wiktor Bochenek z Niebylca wraz z młodym utalentowanym Dominikiem Banasiem .Uwieńczeniem spotkania była piosenka literacka do tekstów autorki do ,których muzykę napisał jej brat Andrzej Pietrasz . Wykonane zostały utwory z najnowszego tomiku poetki "Nad przepaścią myśli" były to: "Ostatni liść", "Anioły", "Jagodna Matka". Piosenki wykonała Anna Skarbek przyjaciółka autorów, utwory zostały odtworzone z płyty studyjnej.
Wieczór z poezją Edyty Pietrasz zakończony został wzniesieniem toastu i wieloma serdecznościami oraz słowami uznania dla twórczości poetki a także podziękowaniem za wspaniałą ucztę duchową wieczoru.
(R)
Fotorelacja
Spotkanie poetów Oddziału ZLP w Rzeszowie ze społecznością szkolną Szkoły Podstawowej w Gwoźnicy Górnej.
5 marca br. w Szkole Podstawowej im. Juliana Przybosia w Gwoźnicy Górnej świętowano 119. rocznicę urodzin Patrona, przypadającą dokładnie tego dnia.
Jak na urodziny przystało, nie brakło tego dnia gości, wspomnień, prezentów, wzruszeń i …słodkości.
Obchody szkolnego święta rozpoczął konkurs wiedzy o życiu i twórczości Patrona Szkoły, w którym wzięły udział trzyosobowe reprezentacje klas 4-8. Dyrektor szkoły, Renata Salamon-Szczur podczas wręczenia dyplomów wyraziła uznanie dla wszystkich zwycięzców konkursu za ich wiedzę, zaangażowanie oraz samodzielne przygotowanie się do rywalizacji.
Kolejnym elementem obchodów był program artystyczny, w którym wystąpiły uczennice kl. 5 i 6 działające w Kole Teatralnym. Przygotowana przez nie prezentacja zawierała refleksje współczesnych uczniów, odkrywających ciekawą biografię i niełatwą poezję Juliana Przybosia.
Na widowni, oprócz uczniów klas 4-8 oraz towarzyszących im nauczycieli z dyrektor na czele, znaleźli się poeci - przedstawiciele rzeszowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich w Rzeszowie: Maria Stefanik, Adam Decowski i Mieczysław Łyp.
Szacowni goście przede wszystkim uraczyli nas poezją, czytając wybrane utwory ze swoich tomików. Usłyszeliśmy m.in. wiersz Czeremcha Marii Stefanik i Kto mi zabroni Adama Decowskiego. Mieczysław Łyp przygotował na tę okazję piękne pamiątkowe karty z podobizną Juliana Przybosia i jego wierszem Słowik, które otrzymali wszyscy zebrani. W swoim wystąpieniu nawiązał do treści artykułów poświęconych naszemu Patronowi, które znalazły się w dwóch wskazanych na karcie numerach czasopisma „Poezja”.
Zwrócił szczególną uwagę na obfitą korespondencję Przybosia ze współczesnymi mu pisarzami i krytykami literackimi. Między innymi zaakcentował podziw autora Miejsca na ziemi dla twórczości Marii Dąbrowskiej. Uznanie dla Dąbrowskiej Przyboś wyraził w słynnym szkicu „Centrum polszczyzny”. Łyp przypomniał też, że autorka Nocy i dni z ogromnym szacunkiem wyrażała się o poezji Przybosia, a po ukazaniu „Rzutu pionowego” (1952) napisała szkic pod bardzo wymownym tytułem Poezja krystaliczna.
Obecność przedstawicieli Związku Literatów Polskich Oddziału Rzeszów na uroczystościach rocznicowych poświęconych Julianowi Przybosiowi weszła na stałe do tradycji szkoły i stanowi dla nas żywą lekcję odkrywania wartości ukrytych w poezji, za co jesteśmy niezmiernie wdzięczni naszym gościom.
Sporą niespodzianką dla uczniów uczestniczących w spotkaniu był wspaniały tort z taką samą kartą, jak ta przygotowana przez M. Łypa (tyle że zrobioną z białej czekolady), przywieziony przez gości, a wykonany i podarowany nam przez słynnego rzeszowskiego cukiernika – Kazimierza Raka. Po zakończeniu spotkania wszyscy uczniowie mieli okazję poczęstować się tym arcydziełem sztuki cukierniczej. Serdecznie dziękujemy Mistrzowi Rakowi za ten miły prezent i pamięć o Gwoźnicy, z którą łączą go związki rodzinne.
Po raz kolejny pamięć o naszym genialnym Rodaku zaowocowała spotkaniem i refleksją o nieśmiertelnym dobru i pięknie utrwalonych w poezji, za co jeszcze raz dziękujemy wszystkim uczestnikom uroczystości.
Obchody zakończyły się tradycyjnym również złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy na grobie Juliana Przybosia przez poetów oraz delegację uczniów i nauczycieli.
Wspólnie złożyliśmy też kwiaty i zapaliliśmy światełka pamięci na grobie malarza, Zygmunta Zabłyszcza.
Anna Borkowska
Fotorelacja Leszka Stefanika i Mieczysława A. Łypa
Mieczysław A. Łyp
Wiosna 2020
W 119. rocznicę urodzin Juliana Przybosia
W krysztale powietrza
złocistość słoneczność błękitność
jak w obrazach van Gogha
wyznaczały
urok mapy pogody
mijającego właśnie południa
mijającej właśnie chwili
Dzień wydźwignięty światłem
jak biała katedra Notre Dame
białymi łukami kamienia
Zawieszeni
na wysokości wdziełowstąpienia
na wysokości
słońca ze wzgórz Gwoźnicy
i śpiewu słowika
światłem
różą szeptem
pochyleniem
i świętym słowem
próbowaliśmy
zdjąć ze wzgórza
zastygłą nicość
Chłód zmierzchu
nieubłaganie
przywołał kolejną noc
Mieczysław A. Łyp
Gwoźnica 2020
W 119. rocznicę urodzin Juliana Przybosia
W dolinie
potok toczy jasną wieś
i jasny widnokrąg
Niżej
w zakolach rozlewiska
w zakolach bagiennej łąki
butwieją Twoje przenośnie
programy listy zapisy
W głuchym milczeniu
wędrowne kruki rozdziobują Twoje Imię
Maria Stefanik
Powrót
Pamięci Juliana Przybosia
Przewidziałeś
słońce nad Gwoźnicą
ziemi ojcowizną
i matczynych bruzd,
oraz wieniec z kłosów,
gdy życie ustanie
na powrót miłością
w rodzinne ołtarze.
Zaprosiłeś oczy powietrza
łąki, pola zorane
w oprawie lasu,
widnokrąg malowany,
drogę kamienistą.
W Krajobrazie
pofalowanych wzgórz,
dla Patry zapisałeś
sen swój niespokojny
zawsze wierny.
Fotografia: L. Stefanik
Agata Linek
WiMBP w Rzeszowie zaprasza na spotkanie autorskie ze Zbigniewem Michalskim
18 marca 2020 r. o godzinie 17:00, główny budynek WiMBP w Rzeszowie, ul. Sokoła 13.
Szczegóły na plakacie.
WDK w Rzeszowie zaprasza na wieczór autorski Edyty Pietrasz Polna wolność
5 marca 2020 r. o godzinie 17:30, klub "Turkus" WDK Rzeszów.
To tytuł najnowszego tomiku poezji Ryszarda Mścisza. Urodzony w Stalowej Woli literat zaprezentował go 6 lutego 2020 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Melchiora Wańkowicza w Stalowej Woli.
Najnowsza literacka propozycja mieszkającego obecnie w Jeżowem twórcy, nauczyciela, krytyka literackiego została wydana przez Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu w Rzeszowie, w 2019 roku. – Tomik jest jakby osobistą spowiedzią dziecięcia wieku, rozliczeniem osobistym (co ja zrobiłem ze swoim życiem), ale także rozliczeniem klerka, wykształconego członka społeczeństwa powołanego do pewnej misji, intelektualisty , dziedzica tysiącleci kultury , jej depozytariusza i strażnika. Jest zatem czymś, czemu jak najbardziej warto się przyjrzeć z bliska, przeczytać, i pozwolić sobie na własne refleksje. Bo zdaje się, że jedną z ważnych funkcji tego tomiku jest właśnie prowokowanie czytelnika do refleksji – czytamy w recenzji tomiku, której dokonał Mirosław Grudzień. Zresztą sam recenzent pojawił się w stalowowolskiej bibliotece i odczytał swoją analizę zbioru wierszy Ryszarda Mścisza.
Takich pozytywnych recenzji „Kołatania do wrót nocy” jest więcej. O tomiku poezji, który powstawał przez 5 lat pozytywnie wypowiedzieć się zdążyli już Jan Belcik – ta recenzja ukaże się w rzeszowskiej „Frazie” czy niedawno Jan Tulik. Tę z kolei recenzję na spotkaniu w stalowowolskiej MBP przekazała literatowi koleżanka po piórze członkini rzeszowskiego Związku Literatów Polskich Małgorzata Żurecka.
Na spotkaniu z Ryszardem Mściszem zjawiło się liczne grono twórców i miłośników literatury, w tym całkiem spora liczba gości z Jeżowego, gdzie na co dzień pracuje literat. Ten, wszystkim zebranym odwdzięczył się odczytaniem swoich osobistych wierszy, oklaskiwany gromkimi brawami. Po oficjalnej części spotkania był czas na kwiaty, kuluarowe rozmowy o literaturze, autografy czy podziękowania.
Tomasz Gotkowski
Opłatek Literacki, organizowany corocznie przez Oddział Związku Literatów Polskich w Rzeszowie sprzyja spotkaniom ludzi związanych ze światem literatury, sztuki i muzyki. Opłatkowe święto gromadzi naprawdę wielu uczestników, którzy, kierowani dobrą tradycją i niepowtarzalną atmosferą Opłatka bardzo chętnie biorą w nim udział i poczytują to sobie za prawdziwy zaszczyt. Tradycyjne łamanie się opłatkiem i kolędowanie to okazja do przekazywania sobie życzeń świątecznych i noworocznych. To również dzielenie się słowem świątecznej poezji i słuchanie bożonarodzeniowych piosenek literackich. Jest to także czas podsumowań, przyznawania nagród dla zasłużonych literatów, krytyków literackich, działaczy kultury. Wszystkim, którzy wnoszą wkład w działalność literacką, twórczą, kulturalną, współpracują z ZLP czy wspierają go jako sponsorzy, wyrażana jest wdzięczność. Opłatek Literacki daje sposobność do przyjacielskich spotkań i zacieśniania cennych więzów, jakie łączą pisarzy i czytelników. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m. in.: Grzegorz Ożóg - wójt Ostrowa, Jadwiga Łomnicka – dyr. Centrum Kultury w Kamionce, Małgorzata Drewniak - radna Miasta i Gminy Błażowa, a zarazem sołtys wsi Futoma, Anna Heller - dyr. MGBP w Błażowej, dr Robert Borkowski - dyr. MGBO w Głogowie Małopolskim, Dorota Chudzik - dyr. MDK Łańcut Podzwierzyniec, Janusz Chojecki - prezes MTZM, Jerzy Maślanka - prezes Stowarzyszenia ”Nasz Dom Rzeszów”, Ryszard Zatorski - z-ca red. naczelnego „NDR”, Mieczysław Szabaga - prezes RSTK Przemyśl, Stanisław Rusznica i Ryszard Lechforowicz, redaktorzy „Echa Rzeszowa”, Danuta Pado - kierująca Podkarpackim Salonem Literackim, Józef Laskowski - promotor kultury Podkarpacia i Bogumił Sobota - kompozytor i mecenas kultury.
W tym roku zebranych powitały: Małgorzata Żurecka - wiceprezes ZLP, Halina Kostoń z Rzeszowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej i przewodnicząca Rady Osiedla, Krystyna Rogozińska – gospodynie Osiedlowego Domu Kultury „Tysiąclecia”, w którym odbywała się impreza. Następnie były prezes, ZLP Mieczysław Arkadiusz Łyp, dokonał promocji nowego numeru „Krajobrazów” i wręczył Honorowe Nagrody Rocznika „Krajobrazy” za szczególne osiągnięcia w dziedzinie literatury i kultury w 2019 r. Nagrodami uhonorowani zostali: w kategorii promocja kultury i sztuki Podkarpacia – Jadwiga Łomnicka, Jerzy Maślanka, Ryszard Zatorski, Stefan Żarów, w kategorii poezja – Ryszard Mścisz, w kategorii proza – Anatol Diaczyński, Małgorzata Żurecka, w kategorii aforystyka – Mirosław Weltz, w kategorii krytyka literacka - Hanna Krupińska–Łyp i Mirosław Grudzień. Z wielkim zainteresowaniem przyjęto najnowszy numer „Krajobrazów”, w którym uczestnicy mogli odnaleźć zarówno opisy wydarzeń literackich, artystycznych i kulturalnych ZLP, jak i relacje z działań innych grup twórczych, wiele recenzji i dobrej poezji.
„Krajobrazy” jak zwykle wzbudziły podziw swoją bogatą i wysmakowaną szatą graficzną. O jej wysokim poziomie artystycznym zadecydowały prace współczesnego malarstwa polskiego autorstwa Anny Muni, Wojciecha Wolwowicza, Niny Zielińskiej-Krudysz, Teresy Paryny oraz równie piękne fotogramy Lesława Urbanka, Jacka Kaszyńskiego, Mieczysława A. Łypa, Wacława Turka i Leszka Stefanika.
Wspaniałym wstępem do części artystycznej, którą poprowadziła prezes Grupy Twórczej „Inspiratio” - Urszula Pantoła, był występ Męskiego Chóru „Lourdini” z Rzeszowa, działającego przy Parafii Bożego Ciała i Matki Bożej z Lourdes. Chór zachwycił publiczność pięknymi głosami i ogromnie żywiołowym wykonaniem znanych kolęd i pastorałek, pobudził też zgromadzonych do wspólnego radosnego kolędowania. Świetnie dyrygowała Aneta Kut. Cała sala rozbrzmiewała kolędą, a przy jej dźwiękach składano sobie najlepsze życzenia. Później nastąpiły autorskie prezentacje świątecznych wierszy poetów z zaproszonych grup literackich, m.in. : „Inspiratio”, działającej przy Centrum Kultury Gminy Łańcut, „Perły” z Leżajska, „Słowa” z Mielca i poetek RSTK. Bardzo ciekawą częścią Opłatka były muzyczne interpretacje wierszy twórców ZLP. Piękne słowo doskonale współgrało z muzyką. Mieliśmy przyjemność wysłuchania bożonarodzeniowych tekstów Mieczysława A. Łypa, Marii Stefanik, Małgorzaty Żureckiej oraz Zdzisławy Górskiej i Andrzeja Szypuły w muzycznej oprawie Dominiki Syrek, Michała Szmyda i Andrzeja Szypuły. Kolędy do literackich tekstów na fortepian i skrzypce opracował i jak zawsze wspaniale wykonał Wiktor Bochenek i Serwacy Stanisławczyk. Na zakończenie ponownie wystąpił Chór „Lourdini”, który kolejny raz porwał gości do wspólnego bożonarodzeniowego śpiewania. Dobry nastrój i pełnia wspaniałych wrażeń udzieliły się wszystkim obecnym, sprzyjając również towarzyskim rozmowom.
Miło było się spotkać i przeżyć niezapomniane chwile. Opłatek Literacki każdego roku niesie wiele cennych wartości, wzruszeń i stoi pod każdym względem na naprawdę wysokim poziomie. Podziękować za to należy organizatorom Opłatka, którzy corocznie zapewniają wspaniałą oprawę imprezy. Ich starania i znakomita organizacja sprawiają, że wszyscy uczestnicy są bardzo wdzięczni za zaproszenie i niezwykle zadowoleni z udziału w tym literackim święcie.
Urszula Pantoła
Mieczysław A. Łyp
Zaproszenie na Jubileusz 10-lecia Dziennika Literackiego E-literaci.
Wydarzenie odbędzie się 24-25 kwietnia 2020 r. w Lubaczowie.
Szczegóły na plakacie.
MBP w Stalowej Woli zaprasza na spotkanie autorskie z Ryszardem Mściszem
6 lutego 2020 r. o godzinie 18:00, w sali bankietowej, ul. ks. J. Popiełuszki 10.
Szczegóły na plakacie.
RSTK Przemyśl zaprasza na wieczór poetycki Agaty Lalik "Kiedyś Ci opowiem..."
9 stycznia 2020 r. o godzinie 17:30, w sali koncertowej Towarzystwa Muzycznego, Przemyśl, ul. Rynek 5
Szczegóły na plakacie.