Związek Literatów Polskich jest zawodową organizacją pisarzy. Jego członkowie, w swojej twórczości i działalności, nawiązują do humanitarnych tradycji myśli ogólnoludzkiej, które w kulturze polskiej zawsze były zespolone z troską o dobro kraju i narodu. Kontynuacja tych tradycji oraz wszechstronny rozwój współczesnej literatury polskiej stanowią przedmiot starań i pracy wszystkich członków i władz Związku Literatów Polskich.
Choć czas nie sprzyja organizowaniu imprez czytelniczych nasza biblioteka nie zrezygnowała z ich prowadzenia, a jedynie zmieniając ich formę przeniosła je do świata wirtualnego. Okazuje się, że i tego typu wydarzenia mają swą wartość kulturotwórczą i cieszą się zainteresowaniem czytelników, zwłaszcza gdy podejmują tematykę regionalną lub prezentują znane w regionie osoby.
Niewątpliwą gratką dla mieszkańców naszej gminy, a zwłaszcza miłośników poezji, było zorganizowanie w sieci spotkania autorskiego z tutejszą poetką Marią Stefanik. Pełna relacja ze spotkania
Wiekowy Związek Literatów Polskich
Historia Związku Literatów Polskich jest bardzo burzliwa i ma za sobą wiele zwrotów, będących najczęściej pochodną przemian politycznych. Za jego początki należy uznać założenie 14 maja 1920 roku Związku Zawodowego Literatów Polskich. Dokonało się to z inicjatywy Stefana Żeromskiego podczas Zjazdu Literatów Polskich w Warszawie. Do 1935 roku była to federacja niezależnych stowarzyszeń literackich - od roku 1928 nieformalnie kierowanych przez zarząd związku warszawskiego.
Po okresie okupacji reaktywowany został w roku 1944 na Walnym Zebraniu w Lublinie, choć praktycznie była to już nowa organizacja. Prezesem Tymczasowego Zarządu został Julian Przyboś. Obecną nazwę związku przyjęto w styczniu 1949 roku na IV Zjeździe Literatów Polskich w Szczecinie, kiedy na kilka lat nastał w literaturze polskiej okres socrealizmu. W obrębie ZLP nie brakowało różnych sprzeczności, tendencji rozłamowych - bardzo widoczne były one w latach 60. Na nadzwyczajnym zebraniu Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich w roku 1968 - po wystawieniu "Dziadów" Kazimierza Dejmka - przyjęto napisaną przez Andrzeja Kijowskiego rezolucję pisarzy polskich przeciwko cenzurze, potępiając politykę kulturalną PRL.
Spora część członków Związku Literatów Polskich wyznawała z czasem poglądy opozycyjne, nie brakowało wśród jej członków ideowych różnic i sporów. Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku został on zawieszony, zaś w roku 1983 rozwiązany na mocy międzywojennego prawa o stowarzyszeniach. Pod koniec tego roku jednak, z inicjatywy władz, część członków rozwiązanego Związku Literatów Polskich zarejestrowała nowy związek pod tą samą nazwą.
Po 1989 roku ZLP działa już na nowych zasadach - jako związek samorządny i samofinansujący się. Po reaktywacji odbudowano jego strukturę organizacyjną. Obecnie oddziały związkowe działają we wszystkich miastach wojewódzkich.. Zrzesza on ponad 1300 członków. Jego prezesami byli kolejno: Halina Auderska, Wojciech Żukrowski i Piotr Kuncewicz. Obecnie funkcję tę pełni Marek Wawrzkiewicz.
Mimo trudnych realiów finansowych i dość skromnych możliwości Związek Literatów Polskich prowadzi bogatą działalność wydawniczą, inicjuje wiele imprez o charakterze literackim, sesji naukowych i rozmaitych przedsięwzięć o wymiarze ogólnopolskim, regionalnym i lokalnym. Dorobek Związku Literatów Polskich tworzą także jego twórcy dzięki swoim indywidualnym dokonaniom.
Spory wkład do tego dorobku wniósł Oddział w Rzeszowie, którego obecnym prezesem jest Małgorzata Żurecka. Rozpoczął on działalność 26 listopada 1967 roku, a jego pierwszym, historycznym prezesem był Jerzy Pleśniarowicz.
Ryszard Mścisz
Zapraszamy do zapoznania się z nową zakładką "Zapis 2020", w której prezentujemy wiersze poetów związane z obecnym czasem Pandemii.
Edyta Pietrasz w Podkarpackim Salonie Literackim
5 marca br. o godz. 17.30 Klub Turkus w WDK w Rzeszowie gościł poetkę młodego pokolenia Edytę Pietrasz z Baryczki, członkinie ZLP w Rzeszowie. Było to spotkanie z cyklu Podkarpacki Salon Literacki. Spotkanie rozpoczęło się serdecznym powitaniem przez gospodarzy Panią dyr. Małgorzatę Hołowińską oraz Danutę Pado.
Wśród bardzo licznie przybyłych gości znajdowali się członkowie ZLP Adam Decowski i Celina Depa a także Stanisław Dworak prezes RSTK w Rzeszowie wraz z liczną delegacją. Swoją obecnością zaszczycił również dr. Antoni Chuchla sekretarz Gminy Niebylec wraz z małżonką oraz dyr. GOK w Niebylcu Agnieszka Cynar a także pracownicy. Liczną reprezentację gości z Gminy Niebylec zamyka delegacja grona pedagogicznego z Szkoły Podstawowej w Gwoźnicy
Górnej.
Wieczór z poezją Edyty Pietrasz to podsumowanie dotychczasowej twórczości poetki. Wiersze wybrane prezentowała Danuta Pado jak i sama poetka. O oprawę muzyczną zadbał Wiktor Bochenek z Niebylca wraz z młodym utalentowanym Dominikiem Banasiem .Uwieńczeniem spotkania była piosenka literacka do tekstów autorki do ,których muzykę napisał jej brat Andrzej Pietrasz . Wykonane zostały utwory z najnowszego tomiku poetki "Nad przepaścią myśli" były to: "Ostatni liść", "Anioły", "Jagodna Matka". Piosenki wykonała Anna Skarbek przyjaciółka autorów, utwory zostały odtworzone z płyty studyjnej.
Wieczór z poezją Edyty Pietrasz zakończony został wzniesieniem toastu i wieloma serdecznościami oraz słowami uznania dla twórczości poetki a także podziękowaniem za wspaniałą ucztę duchową wieczoru.
(R)
Fotorelacja
Spotkanie poetów Oddziału ZLP w Rzeszowie ze społecznością szkolną Szkoły Podstawowej w Gwoźnicy Górnej.
5 marca br. w Szkole Podstawowej im. Juliana Przybosia w Gwoźnicy Górnej świętowano 119. rocznicę urodzin Patrona, przypadającą dokładnie tego dnia.
Jak na urodziny przystało, nie brakło tego dnia gości, wspomnień, prezentów, wzruszeń i …słodkości.
Obchody szkolnego święta rozpoczął konkurs wiedzy o życiu i twórczości Patrona Szkoły, w którym wzięły udział trzyosobowe reprezentacje klas 4-8. Dyrektor szkoły, Renata Salamon-Szczur podczas wręczenia dyplomów wyraziła uznanie dla wszystkich zwycięzców konkursu za ich wiedzę, zaangażowanie oraz samodzielne przygotowanie się do rywalizacji.
Kolejnym elementem obchodów był program artystyczny, w którym wystąpiły uczennice kl. 5 i 6 działające w Kole Teatralnym. Przygotowana przez nie prezentacja zawierała refleksje współczesnych uczniów, odkrywających ciekawą biografię i niełatwą poezję Juliana Przybosia.
Na widowni, oprócz uczniów klas 4-8 oraz towarzyszących im nauczycieli z dyrektor na czele, znaleźli się poeci - przedstawiciele rzeszowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich w Rzeszowie: Maria Stefanik, Adam Decowski i Mieczysław Łyp.
Szacowni goście przede wszystkim uraczyli nas poezją, czytając wybrane utwory ze swoich tomików. Usłyszeliśmy m.in. wiersz Czeremcha Marii Stefanik i Kto mi zabroni Adama Decowskiego. Mieczysław Łyp przygotował na tę okazję piękne pamiątkowe karty z podobizną Juliana Przybosia i jego wierszem Słowik, które otrzymali wszyscy zebrani. W swoim wystąpieniu nawiązał do treści artykułów poświęconych naszemu Patronowi, które znalazły się w dwóch wskazanych na karcie numerach czasopisma „Poezja”.
Zwrócił szczególną uwagę na obfitą korespondencję Przybosia ze współczesnymi mu pisarzami i krytykami literackimi. Między innymi zaakcentował podziw autora Miejsca na ziemi dla twórczości Marii Dąbrowskiej. Uznanie dla Dąbrowskiej Przyboś wyraził w słynnym szkicu „Centrum polszczyzny”. Łyp przypomniał też, że autorka Nocy i dni z ogromnym szacunkiem wyrażała się o poezji Przybosia, a po ukazaniu „Rzutu pionowego” (1952) napisała szkic pod bardzo wymownym tytułem Poezja krystaliczna.
Obecność przedstawicieli Związku Literatów Polskich Oddziału Rzeszów na uroczystościach rocznicowych poświęconych Julianowi Przybosiowi weszła na stałe do tradycji szkoły i stanowi dla nas żywą lekcję odkrywania wartości ukrytych w poezji, za co jesteśmy niezmiernie wdzięczni naszym gościom.
Sporą niespodzianką dla uczniów uczestniczących w spotkaniu był wspaniały tort z taką samą kartą, jak ta przygotowana przez M. Łypa (tyle że zrobioną z białej czekolady), przywieziony przez gości, a wykonany i podarowany nam przez słynnego rzeszowskiego cukiernika – Kazimierza Raka. Po zakończeniu spotkania wszyscy uczniowie mieli okazję poczęstować się tym arcydziełem sztuki cukierniczej. Serdecznie dziękujemy Mistrzowi Rakowi za ten miły prezent i pamięć o Gwoźnicy, z którą łączą go związki rodzinne.
Po raz kolejny pamięć o naszym genialnym Rodaku zaowocowała spotkaniem i refleksją o nieśmiertelnym dobru i pięknie utrwalonych w poezji, za co jeszcze raz dziękujemy wszystkim uczestnikom uroczystości.
Obchody zakończyły się tradycyjnym również złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy na grobie Juliana Przybosia przez poetów oraz delegację uczniów i nauczycieli.
Wspólnie złożyliśmy też kwiaty i zapaliliśmy światełka pamięci na grobie malarza, Zygmunta Zabłyszcza.
Anna Borkowska
Fotorelacja Leszka Stefanika i Mieczysława A. Łypa
Mieczysław A. Łyp
Wiosna 2020
W 119. rocznicę urodzin Juliana Przybosia
W krysztale powietrza
złocistość słoneczność błękitność
jak w obrazach van Gogha
wyznaczały
urok mapy pogody
mijającego właśnie południa
mijającej właśnie chwili
Dzień wydźwignięty światłem
jak biała katedra Notre Dame
białymi łukami kamienia
Zawieszeni
na wysokości wdziełowstąpienia
na wysokości
słońca ze wzgórz Gwoźnicy
i śpiewu słowika
światłem
różą szeptem
pochyleniem
i świętym słowem
próbowaliśmy
zdjąć ze wzgórza
zastygłą nicość
Chłód zmierzchu
nieubłaganie
przywołał kolejną noc
Mieczysław A. Łyp
Gwoźnica 2020
W 119. rocznicę urodzin Juliana Przybosia
W dolinie
potok toczy jasną wieś
i jasny widnokrąg
Niżej
w zakolach rozlewiska
w zakolach bagiennej łąki
butwieją Twoje przenośnie
programy listy zapisy
W głuchym milczeniu
wędrowne kruki rozdziobują Twoje Imię
Maria Stefanik
Powrót
Pamięci Juliana Przybosia
Przewidziałeś
słońce nad Gwoźnicą
ziemi ojcowizną
i matczynych bruzd,
oraz wieniec z kłosów,
gdy życie ustanie
na powrót miłością
w rodzinne ołtarze.
Zaprosiłeś oczy powietrza
łąki, pola zorane
w oprawie lasu,
widnokrąg malowany,
drogę kamienistą.
W Krajobrazie
pofalowanych wzgórz,
dla Patry zapisałeś
sen swój niespokojny
zawsze wierny.
Fotografia: L. Stefanik
Agata Linek
WiMBP w Rzeszowie zaprasza na spotkanie autorskie ze Zbigniewem Michalskim
18 marca 2020 r. o godzinie 17:00, główny budynek WiMBP w Rzeszowie, ul. Sokoła 13.
Szczegóły na plakacie.
WDK w Rzeszowie zaprasza na wieczór autorski Edyty Pietrasz Polna wolność
5 marca 2020 r. o godzinie 17:30, klub "Turkus" WDK Rzeszów.
To tytuł najnowszego tomiku poezji Ryszarda Mścisza. Urodzony w Stalowej Woli literat zaprezentował go 6 lutego 2020 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Melchiora Wańkowicza w Stalowej Woli.
Najnowsza literacka propozycja mieszkającego obecnie w Jeżowem twórcy, nauczyciela, krytyka literackiego została wydana przez Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu w Rzeszowie, w 2019 roku. – Tomik jest jakby osobistą spowiedzią dziecięcia wieku, rozliczeniem osobistym (co ja zrobiłem ze swoim życiem), ale także rozliczeniem klerka, wykształconego członka społeczeństwa powołanego do pewnej misji, intelektualisty , dziedzica tysiącleci kultury , jej depozytariusza i strażnika. Jest zatem czymś, czemu jak najbardziej warto się przyjrzeć z bliska, przeczytać, i pozwolić sobie na własne refleksje. Bo zdaje się, że jedną z ważnych funkcji tego tomiku jest właśnie prowokowanie czytelnika do refleksji – czytamy w recenzji tomiku, której dokonał Mirosław Grudzień. Zresztą sam recenzent pojawił się w stalowowolskiej bibliotece i odczytał swoją analizę zbioru wierszy Ryszarda Mścisza.
Takich pozytywnych recenzji „Kołatania do wrót nocy” jest więcej. O tomiku poezji, który powstawał przez 5 lat pozytywnie wypowiedzieć się zdążyli już Jan Belcik – ta recenzja ukaże się w rzeszowskiej „Frazie” czy niedawno Jan Tulik. Tę z kolei recenzję na spotkaniu w stalowowolskiej MBP przekazała literatowi koleżanka po piórze członkini rzeszowskiego Związku Literatów Polskich Małgorzata Żurecka.
Na spotkaniu z Ryszardem Mściszem zjawiło się liczne grono twórców i miłośników literatury, w tym całkiem spora liczba gości z Jeżowego, gdzie na co dzień pracuje literat. Ten, wszystkim zebranym odwdzięczył się odczytaniem swoich osobistych wierszy, oklaskiwany gromkimi brawami. Po oficjalnej części spotkania był czas na kwiaty, kuluarowe rozmowy o literaturze, autografy czy podziękowania.
Tomasz Gotkowski
Opłatek Literacki, organizowany corocznie przez Oddział Związku Literatów Polskich w Rzeszowie sprzyja spotkaniom ludzi związanych ze światem literatury, sztuki i muzyki. Opłatkowe święto gromadzi naprawdę wielu uczestników, którzy, kierowani dobrą tradycją i niepowtarzalną atmosferą Opłatka bardzo chętnie biorą w nim udział i poczytują to sobie za prawdziwy zaszczyt. Tradycyjne łamanie się opłatkiem i kolędowanie to okazja do przekazywania sobie życzeń świątecznych i noworocznych. To również dzielenie się słowem świątecznej poezji i słuchanie bożonarodzeniowych piosenek literackich. Jest to także czas podsumowań, przyznawania nagród dla zasłużonych literatów, krytyków literackich, działaczy kultury. Wszystkim, którzy wnoszą wkład w działalność literacką, twórczą, kulturalną, współpracują z ZLP czy wspierają go jako sponsorzy, wyrażana jest wdzięczność. Opłatek Literacki daje sposobność do przyjacielskich spotkań i zacieśniania cennych więzów, jakie łączą pisarzy i czytelników. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m. in.: Grzegorz Ożóg - wójt Ostrowa, Jadwiga Łomnicka – dyr. Centrum Kultury w Kamionce, Małgorzata Drewniak - radna Miasta i Gminy Błażowa, a zarazem sołtys wsi Futoma, Anna Heller - dyr. MGBP w Błażowej, dr Robert Borkowski - dyr. MGBO w Głogowie Małopolskim, Dorota Chudzik - dyr. MDK Łańcut Podzwierzyniec, Janusz Chojecki - prezes MTZM, Jerzy Maślanka - prezes Stowarzyszenia ”Nasz Dom Rzeszów”, Ryszard Zatorski - z-ca red. naczelnego „NDR”, Mieczysław Szabaga - prezes RSTK Przemyśl, Stanisław Rusznica i Ryszard Lechforowicz, redaktorzy „Echa Rzeszowa”, Danuta Pado - kierująca Podkarpackim Salonem Literackim, Józef Laskowski - promotor kultury Podkarpacia i Bogumił Sobota - kompozytor i mecenas kultury.
W tym roku zebranych powitały: Małgorzata Żurecka - wiceprezes ZLP, Halina Kostoń z Rzeszowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej i przewodnicząca Rady Osiedla, Krystyna Rogozińska – gospodynie Osiedlowego Domu Kultury „Tysiąclecia”, w którym odbywała się impreza. Następnie były prezes, ZLP Mieczysław Arkadiusz Łyp, dokonał promocji nowego numeru „Krajobrazów” i wręczył Honorowe Nagrody Rocznika „Krajobrazy” za szczególne osiągnięcia w dziedzinie literatury i kultury w 2019 r. Nagrodami uhonorowani zostali: w kategorii promocja kultury i sztuki Podkarpacia – Jadwiga Łomnicka, Jerzy Maślanka, Ryszard Zatorski, Stefan Żarów, w kategorii poezja – Ryszard Mścisz, w kategorii proza – Anatol Diaczyński, Małgorzata Żurecka, w kategorii aforystyka – Mirosław Weltz, w kategorii krytyka literacka - Hanna Krupińska–Łyp i Mirosław Grudzień. Z wielkim zainteresowaniem przyjęto najnowszy numer „Krajobrazów”, w którym uczestnicy mogli odnaleźć zarówno opisy wydarzeń literackich, artystycznych i kulturalnych ZLP, jak i relacje z działań innych grup twórczych, wiele recenzji i dobrej poezji.
„Krajobrazy” jak zwykle wzbudziły podziw swoją bogatą i wysmakowaną szatą graficzną. O jej wysokim poziomie artystycznym zadecydowały prace współczesnego malarstwa polskiego autorstwa Anny Muni, Wojciecha Wolwowicza, Niny Zielińskiej-Krudysz, Teresy Paryny oraz równie piękne fotogramy Lesława Urbanka, Jacka Kaszyńskiego, Mieczysława A. Łypa, Wacława Turka i Leszka Stefanika.
Wspaniałym wstępem do części artystycznej, którą poprowadziła prezes Grupy Twórczej „Inspiratio” - Urszula Pantoła, był występ Męskiego Chóru „Lourdini” z Rzeszowa, działającego przy Parafii Bożego Ciała i Matki Bożej z Lourdes. Chór zachwycił publiczność pięknymi głosami i ogromnie żywiołowym wykonaniem znanych kolęd i pastorałek, pobudził też zgromadzonych do wspólnego radosnego kolędowania. Świetnie dyrygowała Aneta Kut. Cała sala rozbrzmiewała kolędą, a przy jej dźwiękach składano sobie najlepsze życzenia. Później nastąpiły autorskie prezentacje świątecznych wierszy poetów z zaproszonych grup literackich, m.in. : „Inspiratio”, działającej przy Centrum Kultury Gminy Łańcut, „Perły” z Leżajska, „Słowa” z Mielca i poetek RSTK. Bardzo ciekawą częścią Opłatka były muzyczne interpretacje wierszy twórców ZLP. Piękne słowo doskonale współgrało z muzyką. Mieliśmy przyjemność wysłuchania bożonarodzeniowych tekstów Mieczysława A. Łypa, Marii Stefanik, Małgorzaty Żureckiej oraz Zdzisławy Górskiej i Andrzeja Szypuły w muzycznej oprawie Dominiki Syrek, Michała Szmyda i Andrzeja Szypuły. Kolędy do literackich tekstów na fortepian i skrzypce opracował i jak zawsze wspaniale wykonał Wiktor Bochenek i Serwacy Stanisławczyk. Na zakończenie ponownie wystąpił Chór „Lourdini”, który kolejny raz porwał gości do wspólnego bożonarodzeniowego śpiewania. Dobry nastrój i pełnia wspaniałych wrażeń udzieliły się wszystkim obecnym, sprzyjając również towarzyskim rozmowom.
Miło było się spotkać i przeżyć niezapomniane chwile. Opłatek Literacki każdego roku niesie wiele cennych wartości, wzruszeń i stoi pod każdym względem na naprawdę wysokim poziomie. Podziękować za to należy organizatorom Opłatka, którzy corocznie zapewniają wspaniałą oprawę imprezy. Ich starania i znakomita organizacja sprawiają, że wszyscy uczestnicy są bardzo wdzięczni za zaproszenie i niezwykle zadowoleni z udziału w tym literackim święcie.
Urszula Pantoła
Mieczysław A. Łyp
Zaproszenie na Jubileusz 10-lecia Dziennika Literackiego E-literaci.
Wydarzenie odbędzie się 24-25 kwietnia 2020 r. w Lubaczowie.
Szczegóły na plakacie.
MBP w Stalowej Woli zaprasza na spotkanie autorskie z Ryszardem Mściszem
6 lutego 2020 r. o godzinie 18:00, w sali bankietowej, ul. ks. J. Popiełuszki 10.
Szczegóły na plakacie.
RSTK Przemyśl zaprasza na wieczór poetycki Agaty Lalik "Kiedyś Ci opowiem..."
9 stycznia 2020 r. o godzinie 17:30, w sali koncertowej Towarzystwa Muzycznego, Przemyśl, ul. Rynek 5
Szczegóły na plakacie.